07.01.2025 / Ankara
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Deniz Ticaret Odaları Konsey Toplantısı, TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu’nun evsahipliğinde, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Durmuş Ünüvar ve konsey üyelerinin katılımıyla TOBB İkiz Kuleler’de yapıldı.
Toplantının açılışında konuşan TOBB Başkanı M. Rifat
Hisarcıklıoğlu, Deniz Ticaret Odaları Konseyi’nin hükümetle yaptığı
istişarelerin olumlu netice verdiğini söyledi.
Tersanelerin, yat limanı sayısı ve tekne bağlama
kapasitesinin önemli ölçüde artırıldığını, tersanelerin kira süresinin
uzatıldığını belirten Hisarcıklıoğlu, şunları kaydetti:
“Gemi inşa sanayisinde, dünyada tanınan marka haline
geldik. Her türlü gemiyi, anahtar teslim yapacak kapasiteye ulaştık. Kendimize
yeterli olmanın ötesinde, bütün dünyaya her tür gemi ihraç etmeye başladık.
Türk denizciliği, iyi bir ivme yakaladı, ülkemizin yıldız sektörlerinden biri
haline geldi.”
– “Deniz yolu taşımacılığı, küresel ticaret için hayati
önemde”
Hisarcıklıoğlu, Türk sahipli gemi filosunun yaklaşık 52
milyon tonla dünyada 11. sıraya yükseldiğini anlatarak, “Ülke ihracatının
yüzde 56’sı yani 145 milyar dolarlık tarım ve sanayi ürünü deniz yoluyla
gönderildi.” dedi.
Ekonominin neredeyse 14 yıldır kesintisiz büyümesinde,
denizcilik sektöründeki gelişmelerin büyük payı olduğunu dile getiren
Hisarcıklıoğlu, şu değerlendirmede bulundu:
“Zira ulaşım olmadan ne fabrika çalışır, ne de ürünler
pazara ulaşır. Hedefimiz, yakaladığımız bu performansı devam ettirmek ve
artırmak olmalı. 2024’te küresel ticaret hacmi, önceki seneye göre 1 trilyon
dolar arttı ve 33 trilyon dolara ulaşarak tarihi zirvesini gördü, 2025’te de
artmaya devam edecek. Bunun da büyük kısmı deniz yollarından geçiyor.
Dolayısıyla deniz yolu taşımacılığı küresel ticaret açısından hayati önemde.
Biz de bundan payımızı almalıyız.”
– “Gemi inşa sanayimizi desteklemeliyiz”
Hisarcıklıoğlu, Türkiye’nin dünyadaki ilk 10 ekonomi arasına
girme hedefi doğrultusunda, kamu ve özel sektörün birlikte çalışmasını
sürdürmesi gerektiğini işaret ederek, küresel ticarette en stratejik sektör
konumundaki denizciliğin milli varlık ve servet olarak görülmesi gerektiğini
dile getirdi.
Denizcilik sektörünün canlılığını ve işlerliğini
korunmasının önemine işaret eden Hisarcıklıoğlu, “Yoksa artan ticaret
hacmi, yabancı taşıma şirketlerine yarayacak. İhracat hedeflerimize uygun gemi
inşa sanayimizi, deniz taşımacılığını, limanlarımızı, daha fazla büyütmeli
desteklemeliyiz. Deniz filomuzu ve gemi sanayimizi güçlendirmeliyiz, koster
filomuzu yenilemeliyiz.” diye konuştu.
Hisarcıklıoğlu, gemi filosunu geliştirmenin yolunun da
tersaneleri güçlendirmekten geçtiğine dikkati çekerek, gemi ve yat inşa
sanayisini yenilikçi teknolojilerle donatarak rekabet gücünün artırılması
gerektiğini belirtti.
Ülke limanlarına ve tersanelere gelen gemilerin en büyük
sorunlarından olan çevre cezalarının uluslararası uygulamalarla benzer olması
gerektiğini vurgulayan Hisarcıklıoğlu, şu ifadeleri kullandı:
“Kruvaziyer gemilerin diğer limanlarımıza da
uğramalarını sağlayacak teşviklerle çeşitliliği artırmalıyız. Sektörümüzün
büyümesinin önündeki en büyük sıkıntı, hala finansman temininde yaşanmakta.
Ticari kredilerle ilgili çeşitli kısıtlamalarda rakiplerimiz karşısında zayıf
kalıyoruz. Denizcilik sektörünün geleceği açısından önemli bir husus da yeşil
dönüşüm. Bunun maliyetini karşılayabilmek için ilave yatırım ve finansman
ihtiyacı doğmakta. Deniz ticaret filomuzu büyütmek ve limanlarımızın
kapasitesini geliştirmek için atacağımız adımlarla denizcilik sektörümüzü daha
güçlü ve rekabetçi hale getireceğimize inanıyoruz. Sektörümüze yeni ve daha
kapsamlı hizmetler sunabilmek üzere çalışmaya hazırız.”
-Bakan Kurum
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, deniz
ticaretinin tarihin bütün dönemlerinde ülkelerin geleceği için büyük önem arz
ettiğini, deniz yolları üzerinde hakimiyet kuran devletlerin daima güçlü
olduğunu söyledi.
Bakanlık olarak “Türkiye Yüzyılı Vizyonu”
çerçevesinde denizlerin korunması adına yenilikçi projeleri uyguladıklarını
söyleyen Kurum, “Denizel alanlarda yürütülecek çalışmaların etkinliğini ve
verimliliğini artırmak için Sürdürülebilir Mavi Ekonomi Planı ve Deniz Saha
Planlaması’nı hayata geçiriyoruz. Atıkların denize deşarjını önleyecek, deniz
canlılarını koruyacağız. Başarımızı ölçecek, eksik yönlerimizi giderecek ve en
kısa süre içerisinde aynı uygulamayı tüm denizlerimize yayacağız.” dedi.
– Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Durmuş Ünüvar
Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Durmuş Ünüvar da yeşil
dönüşüm için denizcilik sektörünü destekleyeceklerini ve denizcilik filosunu
yenileyeceklerini bildirdi.
Denizciliği geliştirecek yasal düzenlemeleri ve denetimleri
artırdıklarını ifade eden Ünüvar, “Yatırımların önünü açtık,
limancılığımızı ve tersaneciliğimizi geliştirdik, kıyılarımızı deniz
yapılarıyla donattık, deniz ulaşımını teşvik ettik, güvenli ve emniyetli deniz
yolu taşımacılığını tesis etmek için kıyılarımızda seyir, can, mal ve çevre
emniyetinin amacıyla gemi takip ve kontrol sistemleri kurduk.” dedi.
Ünüvar, Türk bayrağının dünyanın en prestijli bayrakları
arasında yer aldığına dikkati çekerek, Türk sahipli filonun dünyada 11’inci
sıraya yükseldiğini belirtti.
Geçen yıl kruvaziyerle taşınan yolcu sayısının 1,9 milyon
olduğunu ifade eden Ünüvar, bu yıl 2 milyonun üzerinde yolcuyu
ağırlayacaklarını dile getirdi.
Denizcilerin üzerindeki yükü paylaşmak için 2024’te ÖTV’siz
yakıt uygulamasını hayata geçirdiklerini anımsatan Ünüvar, şu ifadeleri
kullandı: “Sektörümüze yaklaşık 3,9 milyar liralık ÖTV’si sıfıra
indirilmiş yakıt desteği verdik. Yeşil dönüşüm için denizcilik sektörümüzü
destekleyecek, denizcilik filomuzu yenileyeceğiz. Denizcilikte yeşil dönüşüm
için yürürlüğe koyduğumuz ve martta yenilediğimiz hurdaya ayrılan Türk bayraklı
gemilerin yerlerine yeni gemi inşa edilmesi teşvikine dair yönetmelik
kapsamında destek mekanizmasını oluşturduk. Bu kapsamda bugüne kadar 4 gemi
için 14 milyon dolarlık teşvik sağladık. Bu yıl da teşvik kapsamını
geliştirerek daha fazla geminin yenilenmesini ve çevreci teknolojilere uyum
sağlamasını hedefliyoruz.”